İş Kanununda yer alan çeşitli hükümlere göre(62.md.vd.22.md.vd gibi) işçi ücretlerinden her ne şekilde olursa olsun eksiltme yapılamayacağı, eğer ki işveren, iş sözleşmesiyle veya iş sözleşmesinin eki niteliğindeki personel yönetmeliği ve benzeri kaynaklar ya da işyeri uygulamasıyla oluşan çalışma koşullarında esaslı bir değişiklik yapmak istiyorsa bu durumu işçiye yazılı olarak bildirmek suretiyle yapabilir. Bu şekle uygun olarak yapılmayan ve işçi tarafından altı işgünü içinde yazılı olarak kabul edilmeyen değişiklikler işçiyi bağlamaz.

İş yerindeki çalışma koşullarını ve şartlarını belirleyen bir diğer temel husus ise, 6356 sayılı Sendika ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunudur. Söz konusu kanunda; İş sözleşmelerinin, toplu iş sözleşmesine aykırı hükümlerinin yerini toplu iş sözleşmesindeki hükümlerin alacağı belirtilmiş ve eğer ki;. Toplu iş sözleşmesinde iş sözleşmelerine aykırı hükümlerin bulunması hâlinde ise iş sözleşmesinin işçi yararına olan hükümleri geçerli olacağı ifade edilmiştir. Kısacası işçiye yararlılık prensibi esastır.

Hukukun temel ilkelerinden birisi de ahde vefa ilkesidir. Ahde vefa ilkesi, sözleşmenin taraflarından birisinin tek taraflı iradesi ile sözleşmenin içeriğini diğer tarafın aleyhine değiştirememesini gerekli kılmaktadır.

Neticede;

İşçinin aldığı ücret miktarının düşürülmesi, ikramiyenin veya sosyal yardımın kaldırılması,

İşçinin işyeri organizasyonunda mevcut görevinden daha alt seviyedeki bir göreve atanması,

Çalışma koşullarının ağırlaştırılması gibi durumlar, 4857 sayılı İş Kanunu’nun 22 nci maddesi anlamında iş sözleşmesinin içeriğinin işçi aleyhine değiştirilmesi anlamına gelmektedir.

Bu tür değişiklikler, yukarıda sözü edilen kurallar doğrultusunda ancak işçinin yazılı onayı ile yapılabilir. İşçinin açıkça onay vermediği esaslı değişiklikler işçiyi bağlamaz. Ücret indirimine dair esaslı değişikliğin işçi tarafından açıkça kabul edilmemesine rağmen ödeme döneminde daha az ücret ödenmesi, hatta bu ödemeye dair ücret bordrosunun işçi tarafından imzalanması durumunda dahi işçinin fark ücret isteme hakkı devam eder.

İşçiye yapılan yemek ve servis gibi aynî yardımın kaldırılıp yerine nakdî ödeme yapılması,

Yya da tam tersi nakdî servis ve yemek ücretinin kaldırılıp ikamesi olarak işyerinde yemek verilmesi yahut otobüs bileti verilmesi,

İişverenin yönetim hakkı kapsamında olup, bu tür uygulamalar Medenî Kanun’un 2 nci maddesine aykırı olmamak koşuluyla esaslı değişiklik sayılmaz.

Esaslı değişiklik sayılmayacağından da bu konuda alt işverence yapılan değişiklik için işçinin yazılı muvafakatinin alınması gerekli değildir.

Ancak, yapılan sosyal yardımın, işverenin tek taraflı kararı ile niteliği değiştirilmeden miktarının düşürülmesi veya ödenmemesi, esaslı değişiklik sayılacaktır. Bu tür değişikliğin de geçerli olabilmesi için işçinin açıkça yazılı onayı gerekmektedir.Yazılı onay vermeyen işçinin talep etme hakkı doğacaktır.